Voeding & leefmilieu - Ecologische voetafdruk

Certains élèves ont découvert tout récemment le concept d'"empreinte écologique" à travers une brochure éditée par la BIM, le pendant néerlandophe de l'IBGE. Bien évidemment cet institut est doté d'un site internet, auquel on accède en cliquant sur l'image ci-dessous, et sur lequel on peut retrouver la brochure utilisée pendant le cours, intitulée comme ce message.
Cette brochure se trouve au bout de votre doigt, en cliquant ici.
Mon petit doigt me dit qu'en cherchant sur le site de l'IBGE, on peut trouver la brochure équivalente en français.
Mais revenons à l'empreinte écologique : voici un texte plutôt intéressant (vous ne trouvez pas ?).

De ecologische voetafdruk : wat is dat ?

6 miljard aardbewoners vandaag, in 2050 wellicht 9 miljard. 6 miljard mensen waarover de natuurlijke hulpbronnen moeten worden verdeeld om die mensen te voeden, verwarmen, kleden, te laten consumeren, ... maar de voorraad natuurlijke hulpbronnen is niet onuitputtelijk.

De Aarde heeft een totale oppervlakte van 51 miljard ha, waarvan 11,4 miljard ha biologisch productief zijn (bijvoorbeeld de bossen die de koolstofdioxide absorberen, de oceanen die voor vis zorgen maar niet de woestijnen waar niets kan worden geteeld). Die 11,4 miljard ha moeten dus verdeeld worden over 6 miljard personen. Dit betekent dus per aardbewoner maar 1,9 ha. Als we ook nog wat ruimte willen overhouden voor biodiversiteit, “wilde natuur”, rest er voor elk van ons nog 1,7 ha. Gemiddeld verbruikt elk individu echter 2,3 hectare. Te veel dus, gelet op de natuurlijke capaciteit van de aarde! De ecologische voetafdruk van de industrielanden wordt steeds groter. Tegelijk is het zo dat, met de groei van de bevolking, de productieve oppervlakte die beschikbaar is per persoon, afneemt.

Wat is een ecologische voetafdruk ?

De ecologische voetafdruk is de geschatte oppervlakte die een persoon of een groep personen nodig heeft om te produceren wat wordt geconsumeerd en te absorberen wat wordt weggeworpen. Hij wordt uitgedrukt in oppervlakte-eenheden: hectaren (10.000 m²).

Hoeveel ha planeet verbruikt elk van ons? Is onze manier van leven duurzaam? Op die vragen trachten we met de berekening van de « ecologische voetafdruk » een antwoord te vinden.

Een ongelijke verdeling

Elk Belg eigent zich gemiddeld 6,7 ha toe, een Amerikaan 9,7 ha, een Indiër 0,7 ha. De voetafdruk is dus niet enkel de maatstaf van ecologische duurzaamheid, maar ook van de ongelijkheid tussen Noord en Zuid, tussen arm en rijk. Aangezien de ecologische voetafdruk van een Europeaan ongeveer 5 ha bedraagt en de « beschikbare » afdruk slechts 2 ha per inwoner is, zouden we twee en een halve planeten nodig hebben indien alle bewoners van deze aarde zouden leven en consumeren als Europeanen. Dat terwijl er maar één planeet is!

Onze manier van leven kan dus niet blijven voortduren of worden toegepast in de rest van de wereld. De aarde zou dan immers niet voldoende middelen kunnen verschaffen om aan dergelijke noden te voldoen. Maar hoe op duurzame wijze voldoen aan ieders noden, d.w.z. zonder de komende generaties in gevaar te brengen?

Waarom de ecologische voetafdruk berekenen ?

De voetafdruk is geen exact mathematisch hulpmiddel : er bestaan verschillende rekenmethodes die genuanceerde resultaten opleveren. Het is vooral een hulpmiddel dat tot nadenken moet aanzetten : het laat immers toe de impact te vergelijken van de verschillende levenswijzen van individuen, steden, landen en het vormt tevens een referentiepunt voor de duurzaamheid van onze gedragingen.

Bereken uw ecologische voetafdruk

De maat van de ecologische voetafdruk hangt af van de manier van leven en consumeren van elkeen. Hij kan dus worden beïnvloed door te letten op een bepaald gedrag. Het is dus interessant om uit uw gedrag die elementen te halen die een grote invloed op die voetafdruk hebben. Daartoe stellen we u een berekeningsinstrument voor dat speciaal voor het Brussels Gewest werd ontwikkeld.

Met dit instrument kan u, via een tiental eenvoudige vragen, uw ecologische voetafdruk te weten komen. Het resultaat geeft u een beeld van uw impact. U kan zich zo ook vergelijken met anderen, onder meer met de « gemiddelde Brusselaar ». Bij afloop van de berekening krijgt u advies voor milieuvriendelijker gedrag zodat u uw impact op het leefmilieu kan proberen te beperken.

Begin de berekening door op de voet te klikken